คำแนะนำการบริโภคอาหาร

 อาหารถือเป็นสิ่งที่สำคัญในชีวิตประจำวันของมนุษย์

              มนุษย์สามารถดำรงชีวิตอยู่ได้เพราะอาหาร ความหมายของอาหารอาจสรุปได้คร่าวๆเพื่อให้เกิดความเข้าใจได้ง่ายๆดังนี้ อาหาร คือสิ่งที่มนุษย์กินหรือดื่มรับเข้าร่างกาย ไม่เป็นพิษแต่เป็นสิ่งที่ให้ประโยชน์ต่อร่างกาย ทั้งในด้านการช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของอวัยวะต่างๆของร่างกาย และช่วยทำให้กระบวนการต่างๆในร่างกายดำเนินไปอย่างเป็นปกติ

          ร่างกายของมนุษย์ต้องการสารอาหารชนิดต่างๆมากมาย ดังนั้นมนุษย์เราควรบริโภคอาหารให้หลากหลายเพื่อจะได้รับสารอาหารที่เพียงพอและเป็นประโยชน์ต่อร่างกาย การเลือกบริโภคอาหารเป็นสิ่งสำคัญไม่แพ้กันในการรับประทานอาหารแต่ละมื้อเพื่อจะให้ได้รับสารอาหารที่เพียงพอและไม่ส่งผลร้ายต่อร่างกาย   อย่างที่เราเคยทราบกันมาแล้วว่า การรับประทานอาหารให้ถูกหลักอนามัยและเป็นประโยชน์ต่อร่างกายนั้นควรที่จะรับประทานอาหารให้ครบทั้ง 5 หมู่ ตามหลักโภชนาการนั่นคือ

                               

1. คาร์โบไฮเดรต ได้แก่อาหารจำพวกข้าว และแป้ง

2. โปรตีน ได้แก่อาหารจำพวกเนื้อสัตว์ เช่น เนื้อ นม ไข่ นอกนี้ยังมีอยู่ในพวกพืชอย่างถั่วเหลือง ถั่วเขียวเป็นต้น.

3. ไขมัน มีทั้งไขมันจากพืช เช่น น้ำมันงา น้ำมันถั่วเหลือง นอกจากนี้ยังมีไขมันจากสัตว์ เช่น น้ำมันปลา น้ำมันหมู.

4. วิตามิน ได้แก่อาหารจำพวกผลไม้สดต่างๆ เช่น มะม่วง มะละกอ สับปะรด ฝรั่ง เป็นต้น.

5. เกลือแร่ ได้แก่อาหารจำพวกผักใบสีเขียว และพืชผักที่มีหัวต่างๆ เช่น ตำลึง ฟักทอง ผักบุ้ง เป็นต้น.

           แต่สิ่งหนึ่งที่ควรให้ความสำคัญเป็นอันดับแรกในการรับประทานอาหารนอกเหนือจากการรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่แล้ว นั่นก็คือ ควรที่จะมีการเลือกบริโภคอาหารที่เหมาะสมกับวัย และเลือกอาหารประเภทต่างๆที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย ทั้งนี้ก็เพราะร่างกายมนุษย์เรามีความต้องการสารอาหารในแต่ละชนิดมากน้อยแตกต่างกันไป วัยเด็กก็ต้องการสารอาหารประมาณหนึ่ง วัยรุ่นก็ต้องการประมาณหนึ่ง ทั้งหญิงมีครรภ์ ตลอดจนผู้สูงอายุ ก็จะมีความต้องการสารอาหารที่แตกต่างกันไป

        ทั้งนี้ในการเลือกบริโภคอาหารที่เหมาะสมควรจะเริ่มตั้งแต่การนำหลักพื้นฐานในการเลือกซื้อวัตถุดิบในการประกอบอาหารมาใช้เป็นอันดับแรกเลย เพราะการเลือกซื้อวัตถุดิบในการประกอบอาหารประเภทต่างๆตามที่เราต้องการนั้น ถ้าได้วัตถุดิบที่ดีและปลอดภัยต่อร่างกายก็ย่อมส่งผลดีต่อร่างกายเราเช่นกัน

 

ตัวอย่างการเลือกซื้ออาหารประเภทต่างๆ

หลักในการเลือกซื้ออาหารแห้ง : ควรเลือกซื้ออาหารที่สะอาด ไม่มีสิ่งสกปรกปน บรรจุภาชนะที่สะอาด ถ้าเป็นถั่วไม่ควรมีจุดด่างดำ เพราะอาจมีสารที่เรียกว่า อะฟลาทอกซิน
หลักในการเลือกซื้ออาหารสด : เนื้อหมูและเนื้อวัว ควรเลือกเนื้อหมูที่มีสีชมพูอ่อน นุ่ม เป็นมัน ไม่มีกลิ่นเหม็น และควรเลือกเนื้อวัวที่มีสีแดงสด ไม่มีกลิ่นเหม็นเปรี้ยว ไม่มีเมือก ต้องไม่มีเม็ดสีขาวใสคล้ายเม็ดสาคู เพราะเป็นตัวอ่อนของพยาธิตัวตืด ปลา เหงือกต้องมีสีแดงสดไม่เป็นสีเขียว ไม่มีกลิ่นเหม็นและเมือก หรือถ้ามีเมือกก็ต้องเป็นเมือกใส ตาใสไม่จมลงไปในเบ้าตา ตาไม่ขุ่นเป็นสีเทา เนื้อแน่นแข็ง ผิวสดใส เกล็ดใส ท้องไม่แตก
หลักในการเลือกอาหารกระป๋อง : ที่ฉลากต้องมีชื่อทางการค้า เลขทะเบียนอาหาร สถานที่ผลิต วันเดือนปีที่ผลิตและวันหมดอายุ น้ำหนัก บอกวัตถุเจือปนในอาหาร เช่น วัตถุกันเสีย เป็นต้น

ตัวอย่างความต้องการสารอาหาร และอาหารประเภทต่างๆของคนแต่ละวัย

สารอาหารที่หญิงมีครรภ์ต้องการ : โปรตีน สารอาหารที่ให้พลังงาน เกลือแร่ได้แก่ แคลเซียมและธาตุเหล็ก เป็นต้น

สารอาหารที่ทารกต้องการ : น้ำนมแม่(ให้ตอนระยะเริ่มต้น)

สารอาหารที่วัยรุ่นต้องการ : ในระยะนี้ ร่างกายต้องการสารอาหารในการสร้างเซลล์ต่างๆ กระดูกและฟัน และต่อมต่างๆในร่างกายเริ่มมีการทำงานหนักขึ้น จึงต้องให้อาหารที่เพียงพอเพื่อการเจริญเติบโตที่เต็มที่ สารอาหารหลักที่เด็กวัยรุ่นต้องการมีดังต่อไปนี้ พลังงาน ควรได้รับวันละ 2200-3000 แคลอรี โปรตีน เกลือแร่ แคลเซียม เหล็ก ไอโอดีน และวิตามิน เอ บี2 ซี เป็นต้น

          ทั้งนี้โดยธรรมชาติร่างกายมนุษย์เราต้องการสารอาหารที่บริสุทธิ์ปราศจากสิ่งปรุงแต่ง ดังนั้นควรเลือกรับประทานอาหารที่เป็นธรรมชาติให้มาก รับประทานอาหารประเภทผัก ผลไม้ อาหารที่มีเส้นใยอาหาร ไม่ควรบริโภคเนื้อสัตว์มากจนเกินไปเพราะ เนื้อสัตว์ มักมียาปฏิชีวนะ สเตรียรอยด์ ตกค้างอยู่ ซึ่งจะทำให้ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอลงได้ นอกจากนี้ ร่างกายของมนุษย์ ไม่เหมาะกันการกินเนื้อสัตว์ เนื่องจากลำไส้ของมนุษย์ยาวกว่าสัตว์กินเนื้อ ถึง 20 เท่า ทำให้เนื้ออยู่ในลำไส้เป็นเวลานาน จนอาหารเน่า ทำให้เกิดการแพร่กระจายของแบคทีเรีย อีกทั้งการย่อยเนื้อต้องใช้พลังงานมาก ควรเลือกรับประทานโปรตีนจากถั่วชนิดต่างๆแทน อาหาร ที่ดีย่อมส่งผลต่อการเจริญเติบโตของร่างกาย และการเจริญเติบโตของสมองและสติปัญญา อันจะทำให้สามารถดำรงชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข

แหล่งอ้างอิง http://www.sema.go.th  http://www.stou.ac.th  (สืบค้นวันที่ 14/02/2556 )